Điểm mù khi điều khiển xe ô tô là gì? Biện pháp khắc phục điểm mù?
I. Điểm mù khi điều khiển xe ô tô là gì?
Điểm mù khi điều khiển xe ô tô là một trong những yếu tố hết sức nguy hiểm có thể dẫn đến va quệt hoặc thậm chí là tai nạn giao thông, việc tự triệt tiêu điểm mù khi điều khiển xe ô tô là kỹ năng cần thiết của mọi lái xe.
Đơn giản nhất có thể hiểu vùng mù là vùng không gian bên ngoài xe bị che khuất và không nằm trong tầm nhìn của người điều khiển.
Người điều khiển không thể quan sát được thông qua gương chiếu hậu lẫn nhìn trực tiếp. Các điểm mù thường gặp là giới hạn trông thấy qua gương chiếu hậu, điểm mù phía trước xe và điểm mù sau xe, sự nguy hiểm thể hiện đặc biệt khi người lái điều khiển xe rẽ ở các ngã tư, chuyển làn hoặc đậu xe vào bãi.
Khi đó, điểm mù khiến người điều khiển không thể nhìn thấy được những chiếc xe đang chạy cùng làn/khác làn từ phía sau, những chiếc xe đang chạy cắt qua giao lộ,… khiến việc rẽ hoặc chuyển làn trở nên cực kỳ nguy hiểm do người lái không thể chủ động quan sát để xử lý tình huống.
II. Biện pháp khắc phục:
Các yếu tố cơ bản đề cấu thành nên điểm mù trên xe hơi là đặc điểm thiết kế của xe và tầm vóc, tư thế ngồi của người lái:
Phần lớn nguyên nhân của điểm mù chính là do thiết kế cấu trúc của xe. Về cơ bản, khung vỏ xe được chia làm 3 cột là A, B và C (có thể còn cột D đối với những chiếc wagon). 3 cột chính này sẽ chống đỡ cho mui xe và hình thành nên một bộ vỏ vững chắc cho xe.
Tuy nhiên, cũng do sự xuất hiện của những cột này đã tạo nên điểm mù làm cản trở tầm nhìn của người điều khiển. Tùy thuộc vào mỗi dòng xe mà điểm mù cũng xuất hiện ở những góc độ và khoảng cách khác nhau.
Theo các chuyên gia thì cột A (cột ở 2 bên khung kính chắn gió của xe) có ảnh hưởng lớn nhất đến việc hình thành nên điểm mù. Ngày nay, cột A trên nhiều dòng xe đã được thiết kế để hạn chế tối đa điểm mù. Tuy nhiên, một số mẫu xe sử dụng kính chắn gió dạng phẳng thì tương ứng với ảnh hưởng của điểm mù vẫn còn khá lớn.
Ngoài ra, một số nhà sản xuất vẫn thiết kế cột A với kích thước to nhằm tạo ra dáng vẻ thể thao cho xe. Điều này vô hình chung lại khiến tăng vùng mù đối với người lái lên. Ở một số mẫu xe có thiết kế đặc biệt thì cột B và cột C cũng có khả năng tạo ra điểm mù làm hạn chế tầm nhìn phía sau của người lái.
Việc điều chỉnh gương chiếu hậu không phù hợp cũng là 1 trong những nguyên nhân tạo ra điểm mù. Nếu giả sử bạn đang ngồi trong buồng lái và trước mặt là hướng 12 giờ thì thông thường, vị trí điểm mù thường hướng 4 giờ và 8 giờ.
Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể điều chỉnh gương chiếu hậu để tối thiểu hóa điểm mù trong tình huống này. Một số tài xế thường có thói quen điều chỉnh gương hơi hướng vào bên trong để có thể quan sát được thân xe và thậm chí là hành khách đằng sau. Điều này đã khiến tầm nhìn phía sau của gương hậu bị giảm đi. Ngoài ra, cách điều chỉnh này lại trùng với vùng nhìn của gương hậu trung tâm trong xe.
Đầu tiên, bạn chỉnh gương hậu trong xe một cách bình thường. Sau đó, nghiêng đầu tới khi chạm vào cửa sổ bên tài. Từ vị trí này, bạn chỉnh gương trái sao cho quan sát được góc đuôi xe. Với những điểm mù tạo nên bởi khung chắn gió hay khung xe, cách duy nhất là bạn tạo cho mình thói quen quan sát kỹ. Điểm mù gây nên do khung kính chắn gió nguy hiểm khi bạn qua rẽ hay đi qua ngã tư. Lúc đó, một chiếc môtô đi cùng chiều với kích thước nhỏ có thể nằm ngoài tầm quan sát và va chạm sẽ xảy ra. Giải pháp là hãy thay đổi tư thế ngồi, rướn người ra phía trước để chắc chắn không có vật cản trước khi quyết định rẽ.
Như vậy, khi một chiếc xe tiến đến từ phía sau, trước tiên bạn sẽ nhìn thấy nó từ gương chiếu hậu trong xe. Nếu xe đó có ý định vượt và xi-nhan, bạn đợi đến khi nào chiếc xe đó thoát khỏi kính chiếu hậu thì chắc chắn nó đã nằm trong tầm quan sát của gương trái. Dù bất trong cứ tình huống nào, bạn cũng có thể quan sát được diễn biến trên đường.
Việc chỉnh gương, chỉnh ghế trước khi cầm vô lăng không phải ngẫu nhiên trờ thành điều bắt buộc đối với học viên học lái xe ô tô vì với những điểm mù tạo nên bởi khung chắn gió hay khung xe, cách duy nhất là bạn tạo cho mình thói quen quan sát kỹ, giải pháp là hãy thay đổi tư thế ngồi, rướn người ra phía trước để chắc chắn không có vật cản trước khi quyết định rẽ.
Và giải pháp hữu hiệu nhất đang được các lái xe chọn là gắn một gương cầu nhỏ trên gương trái sẽ giúp tầm quan sát rộng hơn. Đừng quay đầu lại nhìn trực tiếp mà hãy thông qua hệ thống gương, cho đến khi nào bạn chắc chắn chiếc xe đã ở bên trái của mình. Nếu cần, bạn có thể làm tương tự với gương phải.
Hiện tại, các hãng xe đang cố gắng trang bị những thiết bị trợ giúp như camera quan sát sau, cảm biến lùi để giảm thiểu nguy cơ va chạm. Tuy nhiên, với camera quan sát sau, bạn cần phải vệ sinh thường xuyên vì chúng rất dễ bị bụi bẩn, đặc biệt trong điều kiện mưa nhiều như ở Việt Nam.